Khi nhắc đến ngành biên tập, chắc hẳn bạn sẽ nghĩ ngay đến các biên tập viên dẫn tin trên sóng truyền hình. Tuy nhiên, công việc này thực chất còn xuất hiện ở nhiều lĩnh vực nữa như là xuất bản, báo chí, và còn nhiều hơn nữa. Vậy nó có nghĩa là gì, và bạn cần tiêu chí gì để làm được công việc này?
Biên tập viên là gì?
Biên tập viên có nhiệm vụ đảm bảo các bài viết, bản thảo được hoàn chỉnh về cả mặt hình thức lẫn nội dung trước khi công bố tới độc giả hoặc những người ở nhà đang xem trên màn ảnh. Đây là công việc xuất hiện có vai trò quan trọng trong nhiều lĩnh vực khác nhau như lĩnh vực truyền hình, lĩnh vực báo chí.
Biên tập có nghĩa là chúng ta sẽ biên soạn, góp ý kiến với tác giả, kiểm tra những sai sót của các bản thảo tài liệu và sau đó đưa đi xuất bản. Nghề biên tập thường đòi hỏi người làm phải có nhiều năm kinh nghiệm trong nghề cùng với những kỹ năng và kiến thức sâu rộng, bởi trong quá trình làm việc đòi hỏi bạn phải có sự tỉ mỉ và khả năng đa dạng.
Có những dạng biên tập viên nào?
Nếu bạn vẫn đang thắc mắc về biên tập viên có những dạng nào thì thực tế tên gọi của công việc này có rất nhiều biến thể khác nhau, và sẽ thuộc vào công việc bạn làm ở đâu. Từ các công ty mới, đến các Bộ, ban ngành, các tổ chức chính trị xã hội, đại sứ quán, hay các sở báo chí thuộc tỉnh, thành phố, bạn có thể làm ở rất nhiều nơi.
Biên tập viên truyền hình
Chúng ta đã rất quen với hình ảnh những người biên tập dẫn bản tin thời sự trên sóng truyền hình quốc gia. Ngoài sở hữu ngoại hình tương đối đẹp và kỹ năng truyền đạt.
Mà họ còn có những công việc khác phải hoàn thành như là tìm kiếm thông tin, nắm bắt xu hướng, viết bản tin, biên tập bản tin thành bản hoàn chỉnh,ghi hình. Trong khi phát sóng, họ phải đảm bảo có giọng nói chuẩn, truyền đạt rõ ràng dễ hiểu, và có khả năng ứng biến với mọi tình huống xảy ra.
Lĩnh vực báo chí
Các biên tập báo chí thường làm ở các phòng ban, cơ quan báo chí, hoặc các tòa soạn báo. Vị trí biên tập nắm giữ vai trò chủ chốt ở một tòa soạn, vì họ là người chịu trách nhiệm cho nội dung và cho cả thương hiệu của tờ báo.
Thực tế, những người biên tập ở tòa soạn còn được phân ra thành biên tập viên đầu ra và đầu vào, và biên tập để tương tác. Công việc của ngành biên tập báo chí bao gồm biên soạn, tiếp nhận bài viết của phóng viên, kiểm tra nguồn tin, kiểm tra lỗi sai trong bài.
Biên tập trên website
Biên tập trên lĩnh vực website còn được mọi người gọi là biên tập content. Vị trí này thường có ở những công ty truyền thông hoặc các doanh nghiệp hình thức thường là truyền thông để quảng bá.
Khác với nghề biên tập mảng báo chí, ngành biên tập trên website thường viết bài p để thành lập nên một trang web nhất định hay quảng cáo, pr. Họ sẽ không quan tâm đến các vấn đề xã hội như các biên tập viên báo chí.
Thay vào đó, họ hướng tới nội dung sáng tạo đang có trên xu hướng nhằm thu hút người đọc ở nhiều độ tuổi khác nhau. Trong thời điểm hiện tại thì hầu như công ty nào cũng ứng tuyển vị trí này. Với những cơ hội làm việc được mở rộng và sẽ có cơ hội sáng tạo, công việc này thường được rất nhiều bạn trẻ ưa chuộng.
Biên tập viên phát thanh
Công việc của phát thanh viên khá giống với biên tập truyền hình, trừ việc họ thu âm trong studio thay vì ngồi trước ống kính máy quay. Công việc của một biên tập phát thanh gồm có là bạn nên chuẩn bị trước kịch bản, lên sóng đúng thời lượng của chương trình.
Và dẫn dắt các nội dung theo kịch bản, phỏng vấn trực tuyến (nếu có). Người biên tập phát thanh cần giọng nói dễ nghe, truyền cảm để có thể truyền tải thông điệp đến các thính giả.
Biên tập xuất bản
So với các ngành biên tập khác, có thể nói biên tập viên xuất bản có khối lượng công việc lớn hơn. Không chỉ họ xuất bản thành một bài viết mà còn xuất bản thành cuốn sách hoàn chỉnh.
Công việc của một người biên tập xuất bản gồm đọc, phân tích các tác phẩm, góp ý với tác giả. Sau đó bạn sẽ kiểm tra và sửa lỗi diễn đạt chính tả, kiểm tra đầu mục và những hình ảnh minh hoạ, đánh số trang. Đôi lúc, công việc thiết kế bìa cuốn sách cùng một số vấn đề khác cũng do họ làm.
Những tố chất nổi bật của biên tập viên
Nhìn chung theo bạn những kỹ năng cần có của một người biên tập viên là gì? Nếu bạn muốn biết và đang theo đuổi ngành nghề này thì bạn cần có đủ những tố chất như sau cụ thể là:
Biên tập viên cần có tư duy ngôn ngữ tốt
Với công việc chủ yếu về những con chữ, một người làm biên tập cần có một tư duy ngôn ngữ nhanh nhẹn. Yếu tố này sẽ giúp bạn truyền đạt nội dung ý tưởng, tin tức cho người đọc, người nghe một cách thuyết phục.
Cẩn thận, tỉ mỉ
Rất nhiều người biên tập viên công nhận bản thân họ là những người cầu toàn. Để có một bài viết hay, một kịch bản vô cùng hoàn hảo thì họ phải để ý từng chi tiết nhỏ nhặt nhất trong công việc của họ. Công việc biên tập được mọi nghĩ rất đơn giản, nhưng thực tế lại mất rất nhiều công sức và mồ hôi để có được một bài hoàn chỉnh.
Biên tập viên bắt nhịp và linh hoạt với xu hướng
Từng ngày xã hội luôn thay đổi chạy theo một xu thế mới. Một biên tập thật sự giỏi thì họ cần bắt kịp xu hướng này và biến nó thành thời cơ để thu hút mọi người quan tâm. Tính chất ngành biên tập vốn dĩ rất cạnh tranh.
Hiểu tâm lý công chúng
Ngoài tâm lý tác giả, bạn cần hiểu rõ cả tâm lý công chúng. Nếu bạn vừa giúp thông tin được truyền tải đến mọi người, vừa định hướng cho người đọc hiểu toàn bộ thông điệp tác giả muốn truyền tải, bạn sẽ trở nên có giá hơn. Biên tập viên khi chỉnh sửa nội dung của bài viết cần cân nhắc mức độ ảnh hưởng và độ khách quan của thông tin.
Quản lý thời gian
Kỹ năng cần có khi làm nghề này là gì? Sắp xếp và quản lý thời gian một cách hợp lý là điều không thể không quan tâm. Bởi tính chất công việc luôn đi đôi với giới hạn thời gian, mọi người cần biết phân chia công việc để hoàn thành đúng hạn.
Có mắt thẩm mỹ
Tính thẩm mỹ là một trong những điểm cộng cho nghề biên tập viên. Nội dung hay thì sẽ đi kèm với những hình ảnh minh hoạ hợp lý, sống động sẽ đảm bảo cho công việc được hiệu quả hơn.
Muốn trở thành một biên tập viên thì học ngành gì?
Giới trẻ hiện nay đã đam mê với ngành này từ khá sớm. Nếu bạn đang thắc mắc không biết ngành nghề này thì học nên học cái gì, bạn nên lựa chọn những chuyên ngành sau.
Ngành báo chí
Học ngành báo chí trong các trường đại học có danh tiếng sẽ giúp bạn bổ sung thêm nhiều kỹ năng, và kiến thức để trở thành một biên tập viên thật thụ. Bạn sẽ có được những khả năng như tự tìm tòi, tự tìm hiểu nội dung để viết, và sự sáng tạo. Các công ty doanh nghiệp thường sẽ đánh giá rất cao đối với các ứng cử viên sáng giá.
Ngành ngoại ngữ
Nếu bạn có khả năng ngoại ngữ, yêu thích câu chữ, năng động và muốn làm biên tập, không có lý do gì để bạn không học ngành ngoại ngữ. Ngoài tiếng việt ra, thì những ứng cử viên có hiểu biết sâu rộng về nhiều ngoại ngữ chắc chắn sẽ là một ưu thế dành cho bạn khi đi xin việc.
Ngành xã hội học
Xã hội học cũng là một lựa chọn cho những bạn đang băn khoăn về học ngành gì. Theo ngành này, bạn sẽ được cung cấp kỹ năng viết và kỹ năng biên tập từ rất sớm. Hơn nữa, xã hội học thường có điểm chuẩn đầu vào thấp hơn báo chí. Vì vậy, đây có thể là một lựa chọn tốt cho nhiều bạn sinh viên chú ý.
Ngành ngữ văn
Với công việc chính là viết và chỉnh sửa ngôn từ, biên tập viên hiển nhiên được coi là công việc có liên quan trực tiếp đến ngành ngữ văn. Tuy ngành này không chú trọng đào tạo kỹ về lĩnh vực báo chí, bạn sẽ được cung cấp những kiến thức văn học và kỹ năng để bạn viết. Nhìn chung, bạn sẽ phải tự mình rèn luyện để có đủ kỹ thuật làm được ngành nghề này.
Ngành luật
Ngoài các ngành được nêu ở trên, luật cũng là một lựa chọn cho những ai đang tìm hiểu về ngành học này. Sau khi tốt nghiệp , bạn hoàn toàn có thể nộp cv ứng tuyển vào các nhà tuyển dụng với vai trò là một biên tập viên.
Ngành biên tập học trường nào?
Để chạm đến ước mơ trở thành một người biên tập viên chuyên nghiệp, bạn có thể theo học các trường sau là trường Đại học Hà Nội, Học viện Báo chí & Tuyên truyền, Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn (Đại học Quốc gia TP. Hồ Chí Minh), và một số trường nổi tiếng khác.
Điều quan trọng nhất là bạn sẽ lựa chọn được một trường phù hợp với khả năng, trình độ, và đam mê với nghề của bạn. Có như vậy thì khả năng trúng tuyển vào trường mới cao và con đường tương lai của bạn được rộng mở.
Những biên tập viên có tiếng hiện nay là ai?
Đài truyền hình Việt Nam (VTV) là đài truyền hình quốc gia, là một đài truyền hình có độ phủ sóng rộng rãi trên toàn quốc. Có thể nói, đây là một trong những cơ quan báo chí uy tín, hằng ngày vẫn cung cấp cho khán giả rất nhiều tin tức trên khắp mọi miền đất nước, các chương trình gameshow thú vị.
Sau đây chúng tôi sẽ giới thiệu đến bạn một số biên tập nổi tiếng ở Việt Nam hiện nay cụ thể là Quang Minh, Hoài Anh, nhà báo Lại Văn Sâm, nhà báo Tạ Bích Loan, MC Đặng Diễm Quỳnh,…
Lời kết
Trên đây là những thông tin mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn về ngành biên tập viên. Hy vọng bài viết này đã giải đáp được mọi thắc mắc của bạn về ngành nghề này. Công việc nào cũng có những cái khó khăn của riêng nó.Chúc bạn lựa chọn được một công việc mà bạn yêu thích.